საქართველოს ხალხური სიმღერისა და ცეკვის სახელმწიფო აკადემიური ანსამბლი `ერისიონი” 1885 წელს შეიქმნა. იმის გამო, რომ მან უკვე მესამე საუკუნეში შეაბიჯა, ანსამბლს მუზეუმსაც კი უწოდებენ. სხვადასხვა დროს ანსამბლში მოღვაწეობდნენ ქართული კულტურის ყველა დროის ყველაზე გამოჩენილი ადამიანები, ქართველი ერის საამაყო მამულიშვილები: ლადო აღნიაშვილი (ანსამბლის შექმნის ინიციატორი,), პოლიტიკოსი ნოე ჟორდანია, ზაქარია და ივანე ფალიაშვილები, მელიტონ ბალანჩივაძე, ვანო სარაჯიშვილი, ია კარგარეთელი, შალვა მშველიძე, სანდრო და ლადო კავსაძეები, ჯანო ბაგრატიონი, ნიკო ხურცია, ვანო მჭედლიშვილი, ბიჭიკო გველესიანი, ჰამლეტ გონაშვილი, დავით ჯავრიშვილი, ავთანდილ თათარაშვილი, გივი კოჯორაშვილი და სხვა მრავალი.
ანსამბლის დაბადებას, მის პირველ კონცერტებს 1886 წელს გაზეთ "ივერიაში" აღფრთოვანებული რეცენზიები უძღვნა ერის სულიერმა მამა ილია ჭავჭავაძემ.
უცხოელი მსმენელი ქართულ ფოლკლორს პირველად სწორედ საქართველოს ხალხური სიმღერისა და ცეკვის სახელმწიფო აკადემიური ანსამბლის მიერ წარდგენილი საკონცერტო პროგრამებით ეზიარა. რითაც საფუძველი ჩაუყარა ქართული კულტურის ექსპორტს, მის აღიარებას მსოფლიოში. ამასთან, მისი დაარსება საქართველოს სხვადასხვა კუთხეში მსგავსი ანსამბლების ჩამოყალიბების დასაბამი გახდა.
სახელი “ერისიონი” (სულხან საბას განმარტებით ცის იერს, მთის წვერს ზევით ნიშნავს) ანსამბლს 1999 წელს დაერქვა. ერისიონისთვის განსაკუთრებულია ბოლო ხუთი წელი. უცხოელი პარტნიორების და ინვესტორების დახმარებით, ანსამბლმა საერთაშორისო ასპარეზზე ისევ გაიტანა თავისი შემოქმედება და ძველი დიდება დაიბრუნა. 2002 წელს პარიზში `ერისიონს” გადაეცა ოქროს დისკი. ერთდროულად 5000 -ზე მეტი აფიშა და სხვა სარეკლამო საშუალება იუწყებოდა ანსამბლის "ტრიუმფალურ დაბრუნებას" პარიზში. "ტორნადომ გაანგრია გალაქტიკაო." წერდა `ერისიონის” სპექტაკლზე გაზეთი `გალაქსი.”
2009 წლის 26, 27, 28, 29-იანვარი ის დღეებია, სადაც ეს ლეგენდალური ანსამბლი თბილისის ოპერისა და ბალეტის თეატრში, ახალი საკონცერტო პროგრამით წარსდგება. ქართველი მაყურებლი ამ სიახლეს დიდი ინტერესით ელოდება. პროგრამაში შესულია ახალი სიმღერები, მათ შორის ვაჟა-ფშაველას ლექსზე შექმნილი სიმღერა ,რომლისთვისაც მუსიკა `ერისიონის” სამხატვრო ხელმძღვანელმა ბატონმა ჯემალ ჭკუასელმა დაწერა.
საუნივერსიტეტო გაზეთი "Tsu Times" ულოცავს ანსამბლს კიდევ ერთ კონცერტს. გვსურს, რომ 2009 წელი შემოქმედებითად დატვირთული ყოფილიყოს თქვენთვის, რადგანაც ფასდაუდებელია საქმე, რომელსაც `ერისიონის” თანამედროვე დასი აკეთებს ქართული კულტურისა და ხელოვნების წარმოჩენისათვის. ცხადია, ამ რთულ გზაზე, ბევრია დამაბრკოლებელი და ხელისშემშლელი, ბევრია ავისმოსურნე და ზოგჯერ დაუმსახურებელი კრიტიკაც, მაგრამ დღევანდელობაში, ბატონ ჯემალ ჭკუასელისა და ანსამბლის სხვა ხელმძღვანელების სასახელოდ უნდა ითქვას, რომ მათ არ შეუცვალეს სახე ქართულ ხალხურ სიმღერებს თუ ცეკვებს, მოიტანეს და წარმოაჩინეს ისე, როგორც ეს თანამედროვე საზოგადოებისათვის გახდებოდა მისაღები და საგულისხმო. ამიტომაც, ბევრი წარმატება და ბვევრი გამარჯვება გვსურს ვუსურვოთ `ერისიონს.”
პ.ს ავტორები ამდლობას ვუხდით `ერისიონის” საზოგადოებასთან ურთიერთობის განყოფილებას, ქალბატონ თამარ მიქელაძეს და ქალბატონ ნინო ბურჭულაძეს გამოჩენილი ყურადღებისათვის.
"სუხიშვილები"
დღეს- დღეობით ნაციონალური ბალეტის მომდევნო თაობა, ილიკო სუხიშვილი უმცროსისა და ნინო სუხიშვილის თაოსნობით არანაკლები წარმატებითა და პოპულარობით აგრძელებს შემოქმედებით მოღვაწეობას, როგორც ეროვნულ ისე მსოფლიო ქორეოგრაფიულ ასპარეზზე. ამასთან, ”სუხიშვილების” საკონცერტო პროგრამა უფრო და უფრო მდიდრდება ახლებური ინტერპრეტაციებითა და შემოქმედებითი მიგნებებით, ამის პარალელურად მაღლდება და იხვეწება მოცეკვავეების პროფესიული დონე, უფრო და უფრო რთულდება და მოცულობითი ხდება საცეკვაო ილეთები და საერთო ქორეოგრაფიული ნახაზიც. აქ ყველაფერი აქტიურ მოქმედებაშია და ამასთანავე ერთმანეთისგან განუყოფელია. ცეკვების წარმოდგენისას განსაკუთრებული მხატვრული დატვირთვა ენიჭება განათებას, კოლორიტს, კოსტიუმების სტილსა და ფერს. ანსამბლის მხატვარი თავად ნინო სუხიშვილია და მის მიერ შექმნილი მეტად ორიგინალური, თვითმყობადი და ამავე დროს, აბსოლუტურად ქართულ ხასიათში გადაწყვეტილი კაბები თუ ჩოხები (ნაირფერი და ამავე დროს, დახვეწილი, არაერთგვაროვანი, სადა და მდიდარი ფანტაზიით ნაკარნახევი), ლეგენდარული სცენოგრაფის სოლიკო ვირსალაძის არანაკლებ ლეგენდარულ კოსტიუმებს არაფრით ჩამოუვარდება.
თუმცა ანსამბლის ქორეოგრაფიული ქარგა უცვლელი დარჩა, ტრადიციულ "საცეკვაო" საკრავებს - დოლსა და გარმონს, ახალი ინსტრუმენტები დაემატა, რამაც ცეკვები განათების თავისებურ ვარიაციებთან ერთად ბუნებრივად გაამდიდრა.
მუსიკალური გადაწყვეტის (ზოგიერთი თემა ჭაბუკა ამირანაშვილს ეკუთვნის, დანარჩენი, ორიგინალური თუ იმპროვიზებული ფოლკლორია) და მუსიკოსების პროფესიული დონე იმდენად მაღალია, რომ ქორეოგრაფიის თანასწორად აღიქმება. არც ისაა შემთხვევითი, რომ ”სუხიშვილების” ახალ ქორეოგრაფიულ პროგრამაში ჩართულია დამოუკიდებელი მუსიკალური ნომერი "გადი-გამოდი", რის შემდეგაც შემსრულებლები მოცეკვავეებზე არანაკლებ აპლოდისმენტებს იღებენ. სხვათა შორის, იგივე საფუძველზე დაყრდნობით, შეიქმნა "ასა ფართის" (არანაკლებ წარმატებული პროექტის) მუსიკალური ჩანაწერი კომპაქტ- დისკზე, რის შედეგადაც, ქართული ფოლკლორის "სუხიშვილებისეული", თანამედროვედ სახეცვლილი ვერსია ჩვენს ყოველდღიურ ცხოვრებაშიც დამკვიდრდა.
ნაციონალური ბალეტის შემოქმედებაში, ერთმანეთს ერწყმის სისადავე და სიმდიდრე, დახვეწილი გემოვნება და მაღალი პროფესიონალიზმი, გამორჩეული ნიჭიერება და არაჩვეულებრივი შრომისმოყვარეობა. გამომგონებლობასა და მხატვრული აზროვნების უნარს კი ვირტუოზული საშემსრულებლო მანერა, რაც საბოლოო ჯამში მაყურებლის თვალწინ ერთიან, განუყოფელ და ჰარმონიული მთლიანობას ქმნის.
No comments:
Post a Comment